Thảo luận về NUÔI TÔM CHÂN TRẮNG (27/8/2009)

Thảo luận về: NUÔI TÔM CHÂN TRẮNG (27/8/2009)

http://vietlinh.vn/forum/kythuatnuoi/tomthe_nuoi.asp

Người gởi: QUANG THUẬN:

Tôi có vài trao đổi với bạn về việc nuôi tôm chân trắng (Lipopenaeus vannamei) như sau:

1. Điều kiện môi trường và một số điểm cần chú ý khi nuôi tôm chân trắng

Theo các nghiên cứu và khảo sát của Brock&Main (1994), Chanratchakool và cộng sự (1998), Wickins&Lee (2002) thì NGƯỠNG TỐI ƯU của một số yếu tố môi trường cho nuôi tôm chân trắng cụ thể như sau: pH: 7.0-9.0; Độ mặn: 5-35 phần ngàn; Oxy hòa tan (D.O): lớn hơn 3mg/L; Độ kiềm: 50-150ppm; Độ đục: 20-50 cm.

Nhìn chung khả năng chịu đựng điều kiện môi trường bất lợi của tôm chân trắng thì tốt hơn tôm sú nhiều. Chẳng hạn như ngưỡng oxy tốt nhất của tôm sú là 5-6ppm trog khi tôm thẻ chỉ là 3ppm. Tôm chân trắng có thể chịu đựng được ngưỡng nhiệt độ thấp (khoảng 24 độ C) vì vậy mà có thể nuôi tốt trong mùa lạnh. Tuy nhiên, điều đó không có ý nghĩa lớn trong môi trường ao nuôi. Vì chúng ta thường nuôi tôm chân trắng với mật độ cao do đó oxy hòa tan là một vấn đề cần chú trọng một cách nghiêm túc. Cũng như vậy đối với nhiệt độ, mặc dù tôm chân trắng có thể sống và phát triển tốt trong mùa lạnh nhưng mùa lạnh tôm lại thường dễ mắc bệnh nguy hiểm như đốm trắng.

Một số điểm khác mà bạn cần phải biết khi bắt đầu nuôi tôm chân trắng là:

– Tỷ lệ sống của tôm chân trắng khá cao (thường là trên 90%) vì vậy nếu tỷ lệ sống ao nuôi của bạn thấp thì nguyên nhân thông thường là bạn không có một đàn giống tốt (giống trôi nổi không có chứng nhận kiểm dịch hoặc giống nhâp lậu từ Trung Quốc). Thống kê riêng của cá nhân tôi hầu hết các ao nuôi thất bại (chậm lớn, tỷ lệ sống thấp, dễ phát sinh bệnh, dịch) đều do nguồn giống có chất lượng thấp từ Trung Quốc.

– Tôm chân trắng có thể ăn được một ít mùn bã hữu cơ, thức ăn tự nhiên (tảo) và thức ăn viên đã phân rã. Chính vì lẽ đó hệ số thức ăn của tôm chân trắng thường thấp (0,9 – 1.1). Khác với tôm sú khi thức ăn viên bị phân rã thì tôm sú không thể ăn được, tôm chân trắng có khả năng bắt được các mảnh thức ăn đã phân rã và thức ăn lơ lửng trong nước. Vì vậy bạn đừng quá lo lắng khi vừa chạy quạt vừa cho ăn, tất nhiên là việc cho ăn như vậy không tốt lắm.

– Tôm thẻ cũng có thể ăn được liên tục vào các thời điểm trong ngày. Đặc tính này khá quan trọng vì bạn có thể ngừng cho ăn vào cữ chính vì lý do xử lý ao nuôi, xử lý hóa chất hoặc đơn giản là chạy quạt mạnh để cung cấp oxy và sau đó cho ăn lại vào thời điểm nào mà bạn thấy thích hợp nhất.

– Tôm chân trắng có thể ăn thức ăn tự nhiên trong ao suốt giai đoạn nuôi vì vậy bạn cần chú trọng gây màu nước tốt suốt vụ. Thực tiễn nuôi cho thấy các ao nuôi không được gây màu nước tốt hoặc tảo tàn đột ngột thì tôm không phát triển tốt.

– Một khảo sát đáng chú ý khác là mặc dù các tài liệu đều cho rằng tôm thẻ có nhu cầu đạm thấp (khoảng 34-38) nhưng thực tế với thức ăn có độ đạm cao (38-42 đạm dành cho nuôi tôm sú) thì tôm chân trắng thường có tốc độ phát triển tốt hơn rất nhiều.

2. Bệnh tôm chân trắng

– Để đi vào cụ thể từng loại bệnh với các triệu chứng, nguyên nhân cụ thể, biện pháp phòng ngừa, chữa trị tôi sẽ trao đổi với bạn trong bài khác, tuy nhiên có 2 điều bạn cần chú ý:

+ Tôm chân trắng có tất cả các loại bệnh mà tôm sú có, bênh cạnh đó nó còn có một loại bệnh nguy hiểm khác là Hội chứng TAURA.

+ Các nguyên tắc về phòng ngừa bệnh trên tôm chân trắng về cơ bản là giống hoàn toàn các nguyên tắc phòng bệnh cho tôm sú.

3. Sử dụng thuốc, hóa chất và chế phẩm sinh học trong nuôi tôm chân trắng.

– Phần lớn người nuôi hiện nay rất hạn chế việc sử dụng các sản phẩm này trong nuôi với ý nghĩ rằng tôm chân trắng giá rẻ và vì thế cần phải tiết giảm tối đa chi phí sử dụng thuốc. Thay vào đó là sử dụng các loại vôi rất nhiều để duy trì độ kiềm và cung cấp thêm oxy. Điều này không hoàn toàn đúng. Bón vôi nhiều (có nhiều tạp chất) đôi khi lợi bất cập hại.

– Bạn nên xử lý nước hoàn chỉnh trước khi thả nuôi bằng các loại hóa chất có uy tín trên thị trường (và cũng nên làm như vậy đối với ao lắng).

– Chú trọng việc duy trì màu nước suốt vụ nuôi.

– Bổ sung khoáng chất và vitamine đầy đủ (thay vì sử dụng nhiều vôi).

– Men tiêu hóa không thể thiếu trong toàn vụ nuôi. Bạn cần chú trọng việc cho ăn các loại men tiêu hóa có chứa thêm enzyme Phytase vì với Phytase nó có thể giúp việc tiêu thụ thức ăn được tốt hơn, ít ô nhiễm môi trường hơn và giúp bạn có thể giảm được chi phí.

– Chú trọng cải thiện môi trường với Zeolite chất lượng cao và Yucca.

– Đừng quên cung cấp đầy đủ oxy cho ao nuôi. Nếu bạn thấy tôm nuôi có các dấu hiệu thiếu oxy thì đừng bỏ qua việc lắp thêm quạt hoặc tăng số giờ quạt lên. Tuy vậy hãy ngăn ngừa việc này ngay từ đầu bằng cách là đừng thả mật độ quá dày (đối với khu vực miền Tây mật độ tốt nhất là 80 con/m2).

– Cuối cùng, bạn cần biết sử dụng hóa chất, thuốc thủy sản, chế phẩm sinh học đúng cách, đúng lúc. Nếu bạn có thuốc chất lượng tốt mà sử dụng không đúng cách thì chẳng giúp ích gì cho mục đích của bạn.

QUANG THUẬN

Người gởi: Liemtran308 – Seattle USA

Đây là bài viết rất hay của Tác giả Quang Thuận, nhưng tôi Liemtran308 cũng cần bổ sung một vài điểm quan trọng mà người nuôi trồng ở VN mắc phải, cho nên việc nuôi trồng của người nuôi trồng thường dẫn đến thất bại.

1) Kỹ thuật nuôi con tôm thẻ chân trắng cũng như con tôm sú cũng đều giống như nhau. Nuôi con tôm thẻ chân trắng thả với “MẬT ĐỘ DẦY”, mà hiện tại ở Mỹ đã nuôi thử nghiệm trên 800con/m2, mật độ dầy đó là sự khác biệt giữa con tôm thẻ chân trắng với con tôm sú, từ đó mực nước phải sâu và việc cung cấp khí ôxy phải đầy đủ, người nuôi muốn thành công thì hai chỉ tiêu đó phải đi hàng đầu mà người nuôi trồng cần phải tranh thủ nắm bắt, còn bằng không thì không nên nuôi làm chi.

2) Bệnh trạng của con tôm thẻ chân trắng cũng như con tôm sú đều giống nhau, nhưng bệnh của con tôm thẻ chân trắng lại có thêm Hội Chứng Taura.

3) Cung cấp khí ôxy rất là quan trọng, nuôi với mật độ dầy thì nên kết hợp quạt nước và ôxy đáy (Thà nghĩ rằng thiếu chứ đừng bao giờ nghĩ rằng là dư thừa).

4) Đánh men vi sinh định kỳ, theo các bài viết cũng như thông tin trên mạng đánh men vi sinh định kỳ là 15 ngày 1 lần, theo tôi nên đánh men vi sinh 5-7 ngày 1 lần, bởi vì dòng đời của con men vi sinh từ 3-14 ngày, mà môi trường sinh thái cho con men vi sinh (xin đừng lẫn lộn với môi trường sinh thái của con tôm) không phù hợp, cho nên con men vi sinh có thể chết trước 14 ngày (bởi vì sự vẩn đục do con tôm bới móc sình bùn dưới đáy ao cũng như kim loại nặng), nếu như con men vi sinh chết trước 14 ngày thì sẽ có 1 thời gian là khoảng trống, không có con men vi sinh, không có ai dọn sạch ammonia và đáy ao, từ đó sẽ tạo ra môi trường để con vi sinh xấu (virus) sanh sôi nảy nở tấn công ao tôm.

a) Trong 4 tháng đánh men vi sinh định kỳ 15ngày/lần, tiền men vi sinh 1 lần là 500 ngàn đồng, mà 8 lần sẽ là 4 triệu.

b) Trong 4 tháng đánh men vi sinh định kỳ 7 ngày/lần, tiền men vi sinh 1 lần là 500 ngàn đồng, mà 4 tháng là 16 tuần, mà 16 lần sẽ là 8 triệu.

c) Trong 4 tháng đánh men vi sinh định kỳ 5 ngày/lần, tiền men vi sinh 1 lần là 500 ngàn đồng, mà 4 tháng là 120 ngày là 24 lần sẽ là 12 triệu. Vốn nuôi 1 ao lên cả trăm triệu mà thu hoạch từ 200-400 triệu hay cao hơn nữa thì tại sao ta phải tiếc tiền từ 8-12 triệu cho đánh men vi sinh định kỳ 5-7 ngày/lần, thử hỏi nếu có sự cố là trắng tay thì người nuôi phải trả một giá rất đắt. Chỉ có 8-12 triệu thì người nuôi có “ĐÁNG” nên tiết kiệm hay không?

5) Đối với vật nuôi cây trồng, theo tôi câu hỏi đầu tiên, việc đầu tiên trước nhất người nuôi trồng cần phải làm trước khi triển khai các khâu kế tiếp mà sự sống còn và thành quả là ở cái điểm đó, ở cái câu hỏi đầu tiên nầy:

a) Nếu trồng cây đu đủ thì phải đặt câu hỏi: Vùng đất có ngập úng hay không? Lỡ là vùng ngập úng thì việc cải tạo đã muộn rồi.

b) Nếu nuôi tôm thì phải đặt câu hỏi: Nước VN ta có phải ở vùng nhiệt đới gần đường Xích đạo nắng nóng hay không? Mà đại đa số người nuôi trồng ở VN đã quên câu hỏi nầy, mực nước thấp, nắng nóng làm cho thức ăn dư thừa dể bị hư thối biến thành ammonia, tạo môi trường cho con virus phát triển dẫn đến con tôm bị bệnh hoạn.

Nắng nóng làm cho nhiệt độ trong ao tăng làm cho thiếu ôxy, thiếu ôxy tôm nổi đầu thì mọi người dư biết hậu quả như thế nào rồi.

c) Nói về mực nước cạn và mực nước sâu, tôi đưa ra đây chỉ là thí dụ thôi:

Nồng độ ammonia dưới 6% thì con tôm sống được mà đúng 6% thì con tôm chết, thí dụ bạn và tôi có 2 cái bồn bằng nhau, bạn đổ vào 10 lít ammonia và 100 lít nước, thì lượng ammonia trong bồn của bạn là 10%, ammonia đã quá ngưỡng 6%, vậy bạn thả con tôm vào thì con tôm có chết không?

Còn tôi cũng đổ vào 10 lit ammonia, nhưng tôi đổ vào bồn 200 lít nước thì lượng ammonia trong bồn của tôi chỉ có 5%, mà lượng ammonia trong bồn của tôi không vượt quá ngưỡng 6%, vậy tôi thả con tôm vào thì con tôm có chết không? Lẽ đương nhiên là không.

Từ đó mực nước sâu rất là quan trọng, là công việc đầu tiên hàng đầu phải đảm bảo trước tiên trước khi triển khai các khâu khác, mực nước sâu tức là khối nước to, khối nước to có nhiều lượng ôxy để cho con tôm nó thở đó là cái lợi cộng hưởng.

Nếu mực nước sâu quá thì mọi người sợ sự phân tầng, thiếu ôxy tầng đáy thì việc cung cấp ôxy đáy là lẽ đương nhiên, đó là cái thế chẳng đặng đừng, mà đa số người nuôi ở VN vướng ở khâu nầy, bởi vì họ sợ sự phân tầng nên thay đổi mực nước cạn hơn, mà mực nước cạn sẽ dẫn đến các hậu quả mà tôi đã nêu trên.

6) Số lần cho ăn cũng rất là quan trọng, cùng số lượng tôm, cùng số lượng thức ăn trong 1 ngày, một người cho ăn 3 lần ngày, 1 người cho ăn 6 lần ngày.

a) Người cho ăn 3 lần ngày, mỗi lần cho ăn có thể lượng thức ăn dư thừa, mà thức ăn dư thừa sẽ bị thối rữa và sanh ra đủ thứ biến chứng xấu trong ao tôm.

b) Người cho ăn 6 lần ngày thì con tôm ăn vừa đủ no hoặc thiếu, cho nên ở đây không có chuyện thức ăn dư thừa cũng như bộ tiêu hoá của con tôm làm việc đều đều không ngừng, đó là lý do lượng thức ăn hoán chuyển FCR với hệ số thấp.

Từ đó cho ta thấy cho ăn 6 lần trong ngày sẽ loại trừ thức ăn dư thừa, giảm thiểu hàm lượng ammonia, giảm thiểu mầm bệnh cũng như giúp cho con tôm tiêu hoá thức ăn đều đặn giúp cho cơ thể của con tôm tăng trọng một cách nhanh chóng.

Liemtran308 (Trần Thanh Liêm)

Trần Thanh Liêm
(Tám Lúa Liemtran308)
(Chuyên gia nghiên cứu cải tiến cách nuôi trồng Thuỷ Sản tại Hoa Kỳ)
Seattle, USA